Orbarako zubian

Behin, Orbara herrian, gizon batzuk tabernatik atera eta etxerako bidean zirelarik, zubia behar zuten pasatu. Arnoz ausarki eta zentzuz urri, zubitik pasatzean, hara non ikusten duten ilargi betearen isla Irati ibaiaren ur azalean. Arnoaz akuiaturik edo, sabelako zorriak dantzan zituzten hire gizonek. Ilargiaren borobila ur azalean ikusi eta, gazta borobil eder bat zelakoan, hara non bata besteari elkarri helduta, zubitik zintzitik jarri ziren eta behekoak gazta harrapatzen zuen... Baina harrapatu ezinik eta tiraka-tiraka, hara non halako batena hirurak Iratira erori ziren. Orduan konturatu ziren han ez zela gaztarik, ilargi ederraren isla baizik.

Diotenez, bustialdi ederraren ondorioz, arnoaren eragin oro desagertarazi eta serio demonio itzuli omen ziren euren etxeetara. Orabarako zubian istorio xelebre hau gertatu omen zen, aspaldi-aspaldian. Iraganaren bidean ez dadila gal honera ekarria.
Eta egia bada sakelan sar, gezurra bada kontuan ez har.

Arrietako mandazainaren istorioa

Aspaldi ez dela, Arrietako mandazaina joan zen Orreagara konfesatzera. Orreagako apaizari kontatu zion mandazainak berak ardoa saltzen zuela inguru horietan guztietan, baita apaiz jaunari berari ere... baina aitortu zion ardoari ura nahasten ziola. Orduan, apaizak esan zion ardoari ura nahastea bekatua zela, eta ez egiteko horrelakorik sekula sekulorum. Orreagatik abiatu eta, egun horretan bertan itzuli zen Arrietara mandazaina ardoa kargatzera.
Han, Arrietan, ohi bezala, mandazainaren semeak ardoari ura gaineratu nahi izan zion. Mandazainak errieta bota zion semeari:
“- Ken ezak, ken ezak! Hori ezin diagu egin; ardoari ezin zaiok ura nahastu, bekatua duk-eta! Hobe duk zahagietan lehenik ura bota, eta gero, ardoa!”
Etxekoa aho bete hortzekin gelditu omen zen, baina aitaren agindua bete egin zuen, baita zahagia urez betetzen hasi ere. Orduan mandazainak azken agindua eman zion:
“- Orain bota ardoa ausarki, hori ja ez baita bekatu.”
Hala izan omen zan, deabrua zaharra dantzan.

Erregea eta txapel-egilea

Duela egun gutxi batzuk, Espainiako Auzitegi Nazionalak ia-ia hiruna mila €ko zigorra ezarri die gazte kataluniar biri, ustez Juan Carlos Iaren irudi bati su emateagatik. Monarkiaren garai loriotsuak iraganaren bidetik galdu omen dira...

Eta iragaranen bidean barna, hara non Mezkiritzen kontatzen den istorio baten arabera, erregearentzako txapela bat enkargatu zioten behin txapel-egile bati; ez omen zen oso erregezalea, zeren txapela emateko data atzeratu eta erregerentzako txapelaren kontua izugarri luzatu zen. Txapel-egileak esan zuen bi urtez lanean aritua zela eta, azkenik, baietz, bazela erregerentzako txapela prest. Dena den, txapel-egileak berak ez zuen eraman txapela jauregira, eta beste morroi batek eraman omen zuen. Jauregian, txapela hori opari bat zela esan zioten erregeri, ez zuela deus ere ordaindu beharko, debalde-balde-gorria izanen zela horrenbeste denbora egiten kostatu zen txapela hori. Erregeak susmo txarra hartuko zuen, nonbait, ezen morroiari txapela janzteko agindu baitzion. Morroiak txapela jantzi eta, berehala, zilarrezko bi orratz luze lokietatik sartu zitzaizkion, burua gurutzatu eta bertan hilik erori zen. Harrezkero, txapel-egilearen arrastorik ez da sekula izan.
Baina argi dago erregezalea ez izatea ez dela gaur goizeko kontua...