2007/12/05

Beharra

Goiz batean, aitak astoari egur zama jarri eta gero, etxera sartu zen gosaltzera. Orduan, nik erran nion

-Aita, ni joan ninteke astoarekin mendira, hara joan eta astoa kargatzen laguntzeko inor izanen banu. Orduan zu gosaltzen gelditu zintezke etxean eta nik astoa egurrez betea etxera ekarriko nuke

Eta aitak esan zidan.

-Beharrak lagunduko dizu kargatzen, beharrak lagundiko dizu; zoaz lasai eta ikusiko duzu zein ongi etortzen zaren.

Horrela joan nintzen asto gainean. Nik ezagutzen nuen mendia, eta nire aitak agindu bezala, lasaitasun osoz joan nintzen. Mendira heldu eta astoa bera gelditu zen egur piloaren ondoan. Ni astorik jaitsi, sokak jarri eta egon nintzen istant batean, ea etortzen zen beharra; baina inor ez zen heldu. Orduan hasi nintzen beharrari deitzen:
-Beharra, beharra!

Baina beharra ez zen ageri. Inor agertzen ez zenez, aspertuta nengoen eta bakar-bakarrik… Orduan ni-neu hasi nintzen egurrak jartzen asto gainean, ongi eta bizkor, ohitura banu bezala. Eta gainera egur asko jarri nionean, nola jarri soka? Lehen bezala beharrari deika hasteko zorian egon nintzen… baina, azkenik, han hasi nintzen sokarekin lotzen alde batera eta bestera… eta lortu nuenean, etxera abiatu nintzen. Astoa ongi joan zen eta ez zitzaion egurra erori. Etxera heldu eta han, atarian, aita, ama eta amatxi zeuden, ni noiz agertuko zain.

Aita ikusi orduko esan nion:

- Aita, inor ez da etorri astoa kargatzen laguntzera.

- Eta zuk nola egin duzu bakarrik?

- Nola? Egin behar!

- Hori da beharra

Mezkiritzko Perpetua Saragueta idazleak kontatua

Orbarako akerra

Orbaran aker bat zorriz bete zitzaien eta herri guztia bildu zen. Oso kezkatuta zeuden guztiak, akerra mehetzen ari zelako eta laster hilko zelako. Hala uste zuten guztiek. Oso gizon zentzudun bat zegoen Orbaran egun haietan: Joanes Iriarteko. Hari adierazi zioten gertatzen zena eta galdegin zioten ea zer egin behar zen.

Joanes Iriartekok hauxe esan zien:

-Aker hori sar ezazue pertz batean, pil-pilean dagoen oliotan.

Horren zentzudun omen zen Joanes Iriartekori kasu eginda, akerra olioak irakiten zuen pertz batean sartu zuten, akerrak hortzak zuri-zuri ageri zituela. Hortz zuri-zuriak zertaz erakusten zituen galdetuta, Joanes Iriartekok esan zuen akerra pozik zegoela, irriz zegoela esan zuen. Hila zen aker gaixoa.

Arestian han nintzen, eta orain hemen, istorio hau kontatzen…

Orbarako Martin Arotzarenak kontatua.